22 października 1954r. na terenie naszej szkoły doszło do dramatycznych wydarzeń, które na zawsze zapisały się w pamięci szkolnej społeczności. Na skutek wybuchu niewypału z czasów wojny zginęło wówczas dziesięciu uczniów.
Dzięki staraniom pani Hanny Kręźlewicz, dyrektora szkoły im. Macieja Rataja w Małocicach w latach 1988-1997 oraz obecnej pani dyrektor Małgorzaty Orlikowskiej, przy współpracy z rodzinami ofiar, samorządem i organizacjami pozarządowymi powstała tablica upamiętniająca wydarzenie z 1954 r.
W sobotę 19 czerwca byliśmy świadkami oficjalnego jej odsłonięcia. Uroczystość odbyła się dokładnie w 25. rocznicę poświęcenia przez prymasa Józefa Glempa wspólnej mogiły ofiar wybuchu – pomnika na cmentarzu w Kazuniu Polskim, nad którym Rada Pamięci Walk i Męczeństwa powierzyła opiekę małocickiej szkole.
Kameralne spotkanie w murach naszej szkoły rozpoczęła pani dyrektor, która ciepło i serdecznie powitała gości, podziękowała za obecność oraz wsparcie działań zmierzających do powstania tablicy. Słowa wdzięczności za podjęty trud i podtrzymywaną pamięć o tragicznym wydarzeniu wyraził także pan Radosław Rybicki, dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich w Urzędzie Marszałkowskim. Skłaniające do refleksji było przemówienie pana Antoniego Kręźlewicza, Wójta Gminy Czosnów, który mówił o tym, że wojna to największe zło, jakie może dotknąć ludzi i do nas należy troska o zachowanie pokoju na świecie. W podobnym tonie utrzymany był list Marszałka Województwa Mazowieckiego, pana Adama Struzika. Zaznaczył on w nim, że wojna była wydarzeniem, które pozostawiło wiele tragicznych śladów: „W tej zniszczonej okolicy wojna długo jeszcze nie pozwalała o sobie zapomnieć. Swój groźny pomruk wydała 22 października 1954r.”, jednocześnie wyraził wdzięczność za kultywowanie pamięci o tragedii, która wstrząsnęła całą miejscową społecznością.
Występ uczniów klas 4-6, przygotowany specjalnie na tę okazję głęboko poruszył uczestników uroczystości.
Część oficjalna zakończyła się przed szkołą odsłonięciem tablicy, którego symbolicznie dokonały panie Hanna Kręźlewicz i Elżbieta Majewska, siostra Edwarda Rockiego, najmłodszego spośród wspomnianych uczniów.
W ostatniej części spotkania pani dyrektor Małgorzata Orlikowska zaprosiła zebranych gości na słodki poczęstunek, któremu towarzyszyły chwile wspomnień i rozmów przy szkolnych kronikach.
Serdecznie dziękujemy za obecność i udział w uroczystości wszystkim naszym dostojnym gościom:
- Rodzinom chłopców – ofiar wybuchu,
- p. Romualdzie Gorzkowskiej, nauczycielce i naocznemu świadkowi tego wydarzenia,
- p. Radosławowi Rybickiemu, Dyrektorowi Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich w Urzędzie Marszałkowskim,
- p. Antoniemu Kręźlewiczowi, Wójtowi Gminy Czosnów,
- p. Hannie Kręźlewicz,
- p. Arturowi Abramczykowi, wiceprzewodniczącemu Rady Gminy Czosnów,
- p. Katarzynie Grabskiej - Gliwce, Kierownikowi Wydziału Oświaty, Kultury i Promocji Gminy Czosnów, wiceprezes Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Czosnów,
- wszystkim przyjaciołom Szkoły Podstawowej w Małocicach oraz wszystkim osobom zaangażowanym i uczestniczącym w pracach nad projektem tablicy.
Patrycja Siewiera-Kozłowska, Małgorzata Kocik – nauczycielki SP w Małocicach